Tebliğ ve tenkit çalışmalarında, nükteli sözler ve mizahi misaller, bazı gerçeklerin hatırda kalması ve etkili olması bakımından önemli bir araçtır. Elbette insani onura ve İslami şuura yakışmayan sıklıkta ve cıvıklıktaki mizahlar yakışıksızdır ve yaralayıcıdır. Meramımızı mizahla anlatırken kişilere ve kesimlere hakaret edici, muhatapların şahsiyet ve haysiyetini incitici söz ve tavırlardan elbette sakınılmalıdır. Ancak yeri geldiğinde; meşhur Nasreddin Hocamız misali, güldürürken düşündüren, eğlendirirken öğreten sözlere ihtiyaç vardır. Hem etkili, hem eğitici, hem de kasıtlı ve şımarık muhalifleri hizaya getirici mizahi benzetmeleri ve nükteli misalleri yerinde ve yeterince kullanabilmenin, özel bir zekâvet, feraset ve cesaret gerektirdiği unutulmamalıdır.
Erbakan Hocamız da, zaman zaman bu yola başvurmuşlar; ilginç ama gerçekçi benzetmeleriyle, hem bâtıl cepheyi topluma tanıtmayı, hem de yıllarca gündemde kalıp konuşulmayı başarmışlardır. Yani izahı sıkıntılı konuları, mizah ile anlatmışlardır.
Mizah; edebiyatta ve konuşma sanatında düşünceleri espri ve nükteyle süsleyerek anlatan söz ve yazı çeşidine verilen addır. Aslı, “şaka ve latife yapmak” anlamındaki “mezh” kökünden gelen mastar ismi olan müzâhtır. Kelime Kur’an’da geçmemekle beraber, hadislerde mezh kökünden çeşitli türevler bulunduğuna rastlanmaktadır. Bir hadiste “düâbe”nin mizah anlamına geldiği vurgulanmıştır. (Müsned, III, 67) Mizahta temel hedef güldürme ise de zamanla; fert ve toplumdaki aksaklıkları ve yanlışlıkları eleştirme, iğneleme ve düzeltme amaçları da ağırlık kazanmıştır. Kin ve intikam duygusundan kaynaklanmayan mizahta küçük düşürme amacı sakıncalıdır; daha ağır şekilleri olan “istihza” ise üstü örtülü ve iğneleyici bir alaydır. Mizah, halk zekâsının ürettiği bir savunma aracı olup gülünç hikâye ve fıkraların en az saldırgan olan biçimine dayanır. Mizahın özü; şaka sayesinde duygu patlamasına engel olmaktır. Gerçeklerin sebep olduğu acılara boyun eğmeyen mizah, cemaat kimliğini dile getirme biçimlerinden biri olduğu gibi, zulme dayanan yönetimlere karşı aşağı tabakalardan gelen bir direniş tavrıdır.
Makalenin tamamı için:https://www.millicozum.com/mc/duyurular/tebligde-mizahin-etkisi-ve-islami-prensipleri